Onlar da İnsandı kitap özeti – Cengiz Dağcı

Onlar da İnsandı Romanın Başlıca Karakterleri

Bekir: Kızıltaşlı Köyü’nden, toprağı sevenlerin başında gelen biri.
Esma: Bekir’in karısı.
Ayşe: Bekir ile Esma çiftinin kızı.
Remzi: Ayşe ile evlenen genç.
Enver: Köyün delikanlılarından.
Seyd-Ali: Kendi halinde bir insan.
İvan-Kala Mala: Baba-oğul Ruslar. Bekir’in ve ailesinin mutsuzluğuna, dramına yol açarlar.

ONLAR DA İNSANDI (Kitabın konusu, eleştirisi)

Bekir, ineği Macik’le Kızıltaş Köyü’ne dönmektedir. Çünkü ineği yavrulayacaktır. Mudu bir ailesi vardır. Kansı Esma ve 15 yaşındaki kızı Ayşe ile birlikte yaşamaktadırlar. Macik’in doğuracağı buzağı ile tarlasındaki tütünleri kesip toplayacağı günleri düşünmektedir.

Kızıltaş Köyü’ne günün birinde İvan ve Kala Mala adlı baba-oğul iki Rus gelir. Yalvarmalarına dayanamayan Bekir, işçiye de gereksinimi olduğu için bunları işe alır. Ailenin işleri biraz rahatlar. Onların gelişiyle yaşara sanki gizliden gizliye bozulur. Kızıltaş ve yakın köylerde kolhoz yönetimi başlar. Kızıltaşlılar tedirgindir, topraklarının ellerinden alınacağı korkusu içindedir. Günün birinde de ellerinde silahlarıyla Rus askerleri gelir, toprakların ölçüm işini başlatırlar. Bu arada Ayşe, İvan’dan çekindiği için Remzi’yle evlenir. Seyd-Ali’nin evine taşınır. Bu arada askerler yol yapım çalışmalarını başlatırlar. Her evden de bir atlı araba ve bir adam alırlar. Bunlar ücretsiz olarak yol yapımında çalışacaktır. İvan yol yapımında çavuş olur. Babası Kala Mala, depremde ölür. Babasının ölüsünü Remzi’yle birlikte Rus mezarlığına götürürken, İvan arabayı uçurumdan yuvarlayarak, Remzi’nin de ölümüne yol açar.

Bu arada köye yakın yerlerden yol yapım çalışması için gelen Rusların sayısı artmaktadır. Bu artışla birlikte hırsızlık olaylarında da yükseliş görülmektedir. Bekir’in ineği de bu hırsızlık olaylarının arttığı sırada Ruslar tarafından çalınır, kesilir, eti Yalta’ya götürülür.

Haberi duyan Bekir buna hem çok üzülür, hem de fena halde sinirlenir. Tarlasına gitmek üzere yola çıkar. Bu arada yol yapım çalışması sürmektedir. Bekir’in tarlası üzerindeki Kuşkaya’yı dinamitle parçalayacaklardır. Bekir’in ansızın gelmesi, ona seslenildiğini duymaması, yaşamına malolur. Kayaların altında kalarak can verir. Bekir’in ailesi kötü günler yaşamaya başlar. Esma, kızının yanına Seyd-Alilerin evine gider. Kızı Ayşe bir oğlan doğurur ve onu bir yalanıyla uzaklara gönderir. İvan’ın köy halkına zulmü giderek artmaktadır. Rus askerleri her yere yerleşmekte, direnenler öldürülmektedir. Bunlardan Çilingir öldürülür. Bu durum hiç kimsenin içine sinmese de emirler yerine getirilmektedir. Köy delikanlılarından Enver, beş varil barut bulur. Barutu ateşler ve zulüm altında yaşamaktansa, eviyle birlikte parçalanmayı seçer.