Deyim aktarması nedir, nasıl yapılır, deyim aktarması örnekleri, özellikleri ve yapılışları nasıldır

Bir varlığın yada kavramın başka bir varlığın özellikleriyle anlatılmasına deyim aktarması denir. Deyim aktarması şu şekilde yapılır:

Bazen varlıklar değişik sebeplerle benzedikleri başka bir varlığın adıyla söylenir. Örneğin, inatçı birisi için "keçi" denmesi bir deyim aktarmasıdır.

İnsandan tabiata yapılan nitelik aktarması bir tür deyim aktarmasıdır. Örneğin, "Hırçın kayalar dalgaları dövüyordu." cümlesinde insana has, hırçın ve dövmek özellikleri dalgalara aktarılmıştır. "Çekmecenin gözü" söz gurubunda da bir organ adı tabiata aktarılmıştır.

Bir diğer deyim aktarması da tabiattan insana aktarmadır. Örneğin, "O, ruhunda fırtınalar kopan birisidir." cümlesinde tabiata özgü fırtına, insana aktarılmıştır.

Duyular arası aktarmalar, deyim aktarmasının bir çeşididir. Örneğin, "Odada insanın genzini yakan bir koku vardı." cümlesinde dokunma duyusu, koklama duyusuna aktarılmıştır.

Somutlaştırma da deyim aktarmasının bir türüdür. Örneğin, "Doluya koydum almadı, boşa koydum dolmadı". deyimi bir kurtuluş, çözüm, çıkış yolu bulunmayan soyut durumları somutlaştırarak aktarılır.

Deyim Aktarması Örnek ÖSS Sorusu

(I) Sonbahar, kendisinden sonra gelecek kış mevsiminin gizli telaşını yaşatıyor doğaya.
(II) Amasra'da bir Roma yapıtı olan Kuşyakası Yol Anıtı sarı bir örtüyle kaplanıyor.
(III) Hasankeyf'teki Artukoğulları zamanından kalma cami, minaresindeki son leyleği yolcu ediyor.
(IV) Kaçkarlarda yağmur fazla mesai yapıyor.
(V) Bolu Dağları'nda, Istrancalarda gezinirken yerlerde ağaç gövdelerinin hüzünlü yüzlerini, acılı bakışlarını görüyoruz.

Bu parçanın numaralandırılmış cümlelerin hangisinde insana özgü bir nitelik doğaya aktarılmamıştır?

A) I B) II C) III D) IV E) V (2001-ÖSS)
(Cevap: B)